Choroby płuc a środowisko na 3. Posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. Chorób Płuc

25 czerwca 2024 roku odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Chorób Płuc, którego tematem przewodnim były „Choroby płuc a środowisko”. W trakcie spotkania eksperci i przedstawiciele różnych instytucji przedstawili swoje obserwacje i rekomendacje dotyczące wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie płuc.

Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie

Główne zagrożenia dla zdrowia płuc, takie jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) oraz rak płuca, są ściśle związane z zanieczyszczeniem powietrza, w tym paleniem tytoniu, zarówno czynnego, jak i biernego. POChP jest drugą najczęściej występującą przewlekłą chorobą w Polsce, dotykającą około 2 milionów osób. Częste hospitalizacje, rozwój niewydolności oddechowej i wysoka śmiertelność związana z rakiem płuca podkreślają wagę problemu.

Narodowy Program Zdrowia i międzyresortowe działania

Narodowy Program Zdrowia powołał Radę ds. Zdrowia Publicznego, która koordynuje działania na rzecz ograniczenia wpływu zanieczyszczeń powietrza i zmian klimatu na zdrowie. Wskazano na konieczność współpracy pomiędzy władzami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi w całej Unii Europejskiej. Kluczowe rekomendacje obejmują:

1. Informowanie pracowników ochrony zdrowia i społeczeństwa o skutkach zdrowotnych zanieczyszczeń powietrza.
2. Edukacja uczniów i ich opiekunów na temat zanieczyszczeń powietrza.
3. Rewizja programów medycznych w szkołach wyższych.
4. Systemy alertów zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
5. Promocja transportu publicznego, pieszego i rowerowego.
6. Ograniczenie ubóstwa energetycznego przez termomodernizację budynków.
7. Transformacja energetyczna placówek ochrony zdrowia.
8. Uwzględnienie zdrowotnych aspektów w politykach migracji i adaptacji do zmian klimatu.

Globalne i lokalne wyzwania

Zanieczyszczenie powietrza jest problemem globalnym, prowadzącym do około 4 milionów przedwczesnych zgonów rocznie. W Polsce głównymi źródłami zanieczyszczeń są spalanie paliw w gospodarstwach domowych i transport drogowy. Problem ten jest szczególnie widoczny w kontekście emisji pyłów PM10 i PM2.5, które mają kluczowy wpływ na zdrowie.

Rola inhalatorów i ich wpływ na środowisko

Leczenie inhalacyjne jest podstawą terapii chorób układu oddechowego. Jednakże inhalatory ciśnieniowe (PMDI) mają wysoki ślad węglowy. Prace nad nowymi propelentami, które mają niższy ślad węglowy, są w toku, jednak regulacje Unii Europejskiej mogą ograniczać ich dostępność. Ważne jest znalezienie równowagi między potrzebami pacjentów a ochroną środowiska.

Inicjatywy ekologiczne w szpitalach

W trakcie posiedzenia omówiono również działania szpitali na rzecz redukcji emisji dwutlenku węgla. Przykłady takich działań obejmują termomodernizację budynków, instalację paneli fotowoltaicznych, kompostowanie odpadów oraz promocję zielonego transportu.

Podsumowanie

Spotkanie podkreśliło konieczność szeroko zakrojonych działań na rzecz poprawy jakości powietrza i ograniczenia jego negatywnego wpływu na zdrowie płuc. Współpraca międzyresortowa, edukacja społeczeństwa oraz wdrażanie nowoczesnych technologii i praktyk ekologicznych są kluczowe w walce z tym problemem. Dzięki zaangażowaniu ekspertów i instytucji możemy mieć nadzieję na zdrowszą przyszłość.